Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2022

Η ιστορια πίσω απο μια αφισα

 Ηταν αρχες- της δεκαετιας του 80 που η αδελφη μου ειχε ανοιξει ενα μαγαζακι με ειδη δωρων . Μεταξυ αλλων πουλουσε δισκους και αφισες. Καποια στιγμη το μαγαζακι αλλαξε χαρακτηρα κι ετσι πολλοι δισκοι και αφισες μας εμειναν στοκ. Δισκοι κυριω ροκ και αφισες απο εργα ιμπερισονιστικα , εξπρεσιονιστικα και σουρεαλιστικα . Ηταν η εποχη που η ελληνικη επαρχια ανακαλυπτε τη μοντερνα τέχνη, 100 χρονια σχεδον απο τη γεννηση της . Τους δισκους τους απολαυσαμε και μερικες αφισες στολισαν για καποια χρονια τα σπιτια μας . Καποιες αφισες, αυτες που δεν μας αρεσαν και ιδιαιτερα, εμειναν για χρονια πολλα στη σοφιτα του σπιτιου να παλιωνουν , να φθειρονται, να χαλανε . Ωσπου καποια στιγμη ο ανηψιος μου αποφασισες να κανει εκαθαριση . Μια απο τις αφισες παραπεσε και δεν κατέληξε στην ανακυκλωση . Βολοδερνε σε διαφορα σημεια στο σπιτιού.

Οταν την ξανακοιταξα τις προαλλες εσκυψα να διαβαζω τον τιτλο του εργου " Le Lapin Agile dans la neige" . , To Lapin Agile με χιονι.


Αναζητωντας στο βικιπεντια ανακαλυψα οτι " Το αρχικό του όνομα ήταν το «Καμπαρέ των Δολοφόνων» (Cabaret des Assassins). Ο θρύλος λέει ότι πήρε το όνομα αυτό αφού μία συμμορία δολοφόνων μπήκε στο καμπαρέ και σκότωσε τον γιο του ιδιοκτήτη.

Το καμπαρέ ήταν ήδη 20 χρόνων παλιό, όταν το 1875 ο ζωγράφος Αντρέ Ζίλ (Andre Gill) ζωγράφισε, με αντάλλαγμα λίγο φαγητό, τον πίνακα που έγινε σήμα κατατεθέν του μαγαζιού και του έδωσε το οριστικό του όνομα. Ήταν ένας πίνακας ενός κουνελιού που ξεπηδούσε από μία κατσαρόλα κρατώντας ένα μπουκάλι κρασί, λόγω του ότι σπεσιαλιτέ του καμπαρέ ήταν το κουνέλι σωτέ στην κατσαρόλα. Οι ντόπιοι άρχισαν να αποκαλούν το μέρος Λαπέν Αζίλ, λογοπαίγνιο με τα "La peint à Gill" (δηλ. ο πίνακας του Ζιλ) και "Lapin Agile" (το σβέλτο κουνέλι). Ο πίνακας σήμερα βρίσκεται στο μουσείο της Μονμάρτρης, ενώ ένα αντίγραφο είναι κρεμασμένο στο εξωτερικό του κτιρίου προστατευμένο από ειδικό τζάμι.

Το καμπαρέ σώθηκε από την κατεδάφιση το 1903 όταν ξανααγοράστηκε από τον Αριστίντ Μπριάντ και πάτρονας του έγινε ο Φρεντερίκ Ζεράρ, που έγινε γνωστός ως γερο-Φρεντέ ("père Frédé"). Ο γερο-Φρεντέ έδωσε νέα πνοή στο καμπαρέ. Παίζοντας κιθάρα και βιολοντσέλο, τραγουδώντας και απαγγέλοντας κατάφερε να μαγνητίσει όλη την αβάν γκαρντ στο καμπαρέ του. Έτσι, την περίοδο της αλλαγής του αιώνα το μέρος είχε γίνει στέκι για τους μποέμ ζωγράφους και καλλιτέχνες που έμεναν στην περιοχή, όπως ο Πάμπλο Πικάσο, ο Γκιγιώμ Απολλιναίρ, ο Μωρίς Ουτριγιό, ο Ζωρζ Μπρακ, ο Φρανσίς Καρκό, ο Μαξ Ζακόμπ, ο Αμεντέο Μοντιλιάνι, ο Αντρέ Ντεραίν, ο Αντρέ Σαλμόν, ο Ρολάν Ντορζελέ, ο Πιερ Μακ Ορλάν, ο Ζυλ Ντεπακί, ο Γκαστόν Κουτέ, ο Σαρλ Ντουλέν κ.α. Μοιραία, καθώς γεωγραφικά βρισκόταν στο κέντρο της τότε καλλιτεχνικής ζωής του Παρισιού, το καμπαρέ έγινε στέκι καλλιτεχνικών συναντήσεων και συζητήσεων. Στο Λαπέν Αζίλ σύχναζαν επίσης άλλες παρακμιακές μορφές, όπως μαστρωποί, εκκεντρικοί τύποι, φοιτητές από το Καρτιέ Λατέν, αναρχικοί, ακόμα και μεγαλοαστοί που απλά συμπεριφέρονταν ως μποέμ. Ο πίνακας «Στο Λαπέν Αζίλ» του Πάμπλο Πικάσο (1905) βοήθησε στο να γίνει το καμπαρέ διάσημο.

Στο μικρό καμπαρέ συντελέστηκε ακόμη η διάσημη φάρσα του πίνακα ‘Ο Ήλιος Βασιλεύει Πάνω από την Αδριατική’ του Γιοακίμ-Ραφαέλ Μπορονάλι.

Ο Μπορονάλι είναι ένας επινοημένος ζωγράφος της αρχής του 20ου αιώνα, που έχει ζωγραφίσει μόνο έναν πίνακα.

Στο Σαλόν των Ανεξάρτητων του 1910 εμφανίστηκε ένας πίνακας με τον τίτλο "Ο Ήλιος Βασιλεύει Πάνω από την Αδριατική" (Coucher de soleil sur l'Adriatique). Ο κατάλογος δήλωνε ότι ο ζωγράφος ήταν ο “Γιοακίμ-Ραφαέλ Μπορονάλι, ζωγράφος γεννημένος στη Γενεύη” (JR. Boronali, peintre né à Gênes). Λόγω του αφηρημένου χαρακτήρα του πίνακα, οι κριτικοί (μεταξύ των οποίων και ο Γκιγιώμ Απολλιναίρ) ενθουσιάστηκαν με τον πίνακα. Ο πίνακας συζητήθηκε έντονα, μέχρι τη μέρα που στην εφημερίδα «Le Matin» ο συγγραφέας Ρολάν Ντορζελέ αποκάλυψε ότι το πίνακα ζωγράφισε ο «Λολό», ο γάιδαρος του πατρόνα του μικρού καμπαρέ Λαπέν Αζίλ στη Μονμάρτη.

Μπορονάλι είναι αναγραμματισμός του Αλιμπορόν (Boronali-Aliboron), το όνομα που είχε δοθεί στο γάιδαρο από τον Ζαν ντε λα Φονταίν και χαϊδευτικά ονομαζόταν Λολό. Ο Ντορζελέ, μαζί με δύο φίλους του ζωγράφους, τους Αντρέ Βαρνώ και Ζυλ Ντεπακί, έδεσαν μία βούρτσα στην ουρά του Λολό και τον άφησαν να ζωγραφίσει σε έναν καμβά έξω από την πόρτα του Λαπέν Αζίλ, ο οποίος εκτέθηκε στη συνέχεια στο Σαλόν των Ανεξάρτητων.

Ο πίνακας πωλήθηκε τελικά στην τιμή των 400 φράγκων





Ο γερο-Φρεντέ και ο γάιδαρος του Λολό ή Αλιμπορόν, μπροστά στο Λαπέν Αζίλ. :




η ομαδα εν δραση :


O πίνακας ‘Ο Ήλιος Βασιλεύει Πάνω από την Αδριατική :


To Lapin Agile είχε γίνει πια διάσημο .
Το Λαπέν Αζίλ απεικονιζόταν πολύ συχνά στους πίνακες του Μωρίς Ουτριγιό. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CF%81%CE%AF%CF%82_%CE%9F%CF%85%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BB%CF%8C Δικο του και το εργο στην αφισα:


Apo To Parathiro Sou (Remastered 2004)